Jakie ryzyka mogą występować podczas pracy na drabinie?

Chodzi głównie o upadki z wysokości. Wypadki o poważnych lub nawet śmiertelnych konsekwencjach mogą wystąpić nie tylko podczas upadku z wysokich konstrukcji, ale także z dużo niższych wysokości, np. z drabin, jeśli są używane nieprawidłowo. Upadek z drabiny może mieć wiele przyczyn - od złego wyboru drabiny do nieprzestrzegania podstawowych zasad bezpieczeństwa podczas pracy na drabinie.

Co się stało: śmiertelny wypadek przy pracy cudzoziemca schodzącego po drabinie

Rumuński pracownik (†48) wykonywał prace pomocnicze na placu budowy pod nadzorem i zgodnie z instrukcjami wykwalifikowanych pracowników. Jego zadaniem było sprzątanie materiału na 1 piętrze budynku, z wykorzystaniem klatki schodowej w obiekcie podczas schodzenia. Z nieznanego powodu pracownik skorzystał z aluminiowej drabiny, żeby wejść na taras na 2 piętrze. Podczas schodzenia z tarasu przy użyciu tej drabiny doszło do jej poślizgnięcia się i następnie do upadku ofiary z wysokości ok. 2,9 metra ze skutkami śmiertelnymi.

Gdzie podane są wymagania dotyczące drabin?

Wymagania techniczne na drabiny są określone w normie ČSN EN 131 Drabiny. Wymagania bezpieczeństwa dotyczące stosowania drabin są określone w rozporządzeniu rządu nr 362/2005 Dz. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy z występującym ryzykiem upadku z wysokości.

Podstawowe wskazówki bezpieczeństwa dotyczące pracy na drabinie
  • Drabiny należy stosować wyłącznie do krótkookresowych prac niewymagających dużego wysiłku fizycznego, z użyciem prostych narzędzi.
  • Nie wolno wykonywać prac na drabinie przy użyciu niebezpiecznych narzędzi lub sprzętu (przenośne piły łańcuchowe, narzędzia pneumatyczne, itp.)!
  • Nie używaj drabiny na śliskich powierzchniach (lód, gładkie powierzchnie) lub nadmiernie zabrudzonych powierzchniach (rozlany olej), o ile nie podjęto skutecznych środków zapobiegających poślizgnięciu się drabiny.
  • W przypadku prac wymagających trzymania obiema rękami nad głową należy używać innego bezpieczniejszego sprzętu do pracy na wysokości (np. podestu roboczego, drabiny z podestem, ruchomego rusztowania, itp.).
    Obraz
    Obraz
  • Drabinę należy umieścić na podłodze (podłożu) w sposób zapewniający jej odpowiednią stabilność w całym okresie użytkowania. Zabezpieczyć drabinę przed przesunięciem, osunięciem się, przechyleniem bocznym, przewróceniem lub rozwarciem.
    Obraz
  • Podczas schodzenia i wchodzenia po drabinie trzeba się mocno trzymać drabiny. Przestrzegaj zasady trzech punktów styku.
    Obraz
  • Oba górne końce części bocznych drabin przystawnych muszą pewnie spoczywać na pionowej powierzchni.
  • Wyrównywanie nierówności terenu za pomocą improwizowanych podkładek (cegieł, cokołów, itp.) jest zabronione!
  • Drabiny używane do wchodzenia muszą wystawać co najmniej 1,1 m ponad docelowy poziom; drabinę może w tej części zastąpić solidny element konstrukcji stanowiący stabilny uchwyt; nie wolno wchodzić na wystającą część drabiny.
    Obraz
    Obraz
  • Wolna przestrzeń za szczeblami musi wynosić co najmniej 0,18 m.
  • Przy dolnej części drabiny po stronie dostępu należy zachować przestrzeń co najmniej 0,6 m.
  • W przypadku drabin wysuwanych, wielofunkcyjnych i podwójnych należy się upewnić, że haki, bezpieczniki oraz inne urządzenia blokujące są sprawne i znajdują się we właściwym położeniu. Drabin należy używać wyłącznie w komplecie określonym przez producenta.
  • Nachylenie drabiny powinno odpowiadać stosunkowi 2,5:1, tj. ok. 68° od płaszczyzny poziomej. Nachylenie drabin przystawnych i podwójnych (po rozwarciu) zgodnie z normą ČSN EN 131 musi wynosić 65°-75°, w przypadku drabin schodkowych 60°-70° od płaszczyzny poziomej.
    Obraz
  • W przypadku drabin wysuwanych należy zapewnić wystarczające wzajemne zachodzenie poszczególnych części zgodnie z instrukcją producenta.
  • Nie przekraczać maksymalnego obciążenia drabiny określonego przez producenta!
  • Nie używaj drabiny do przechodzenia - z wyjątkiem sytuacji, kiedy została do tego specjalnie przeznaczona przez producenta.
  • Podczas wchodzenia, schodzenia i pracy na drabinie należy stać przodem do drabiny! Trzeba zapewnić możliwość trzymania się obiema rękami.
    Obraz
  • Jednoczesna praca więcej niż jednej osoby nad sobą na drabinie jest zabroniona! Tylko jedna osoba może wchodzić, schodzić i pracować na drabinie.
    Obraz
  • Podczas pracy na drabinie nie przechylaj się na boki ani do tyłu - istnieje ryzyko utraty stabilności i upadku!
    Obraz
  • Nie używaj drabiny przystawnej ani podwójnej do wchodzenia na wyższy poziom!
    Obraz
    )
  • Wnoszenie (znoszenie) ładunków po drabinie o masie przekraczającej 15 kg jest zabronione!
  • Materiały pomocnicze, narzędzia (inny sprzęt potrzebny do pracy) należy przechowywać w torbie, przymocowane do pasu przeznaczonego do tego celu lub do drabiny, aby nie doszło do utraty stabilności drabiny lub pracownika.
  • Podczas pracy na drabinie należy stać w bezpiecznej odległości od górnego końca drabiny (co najmniej 0,8 m w przypadku drabin przystawnych i 0,5 m od końca drabiny w przypadku drabin podwójnych).
  • Zawsze postępuj zgodnie z instrukcją producenta drabiny.
  • Zachowaj ostrożność podczas manipulacji i przenoszenia drabin metalowych w pobliżu elementów pod napięciem! Zachowaj bezpieczną odległość! Przed rozpoczęciem pracy trzeba zabezpieczyć niechronione linie elektryczne w obszarze roboczym.
    Obraz
  • Podczas pracy na drabinach, kiedy stopy pracownika znajdują się w wysokości przekraczającej 5 m, należy używać środków ochrony indywidualnej chroniących przed upadkiem (ŚOI).
  • Nie używaj przenośnych drabin drewnianych o długości przekraczającej 12 m.
  • Drabiny należy sprawdzać wzrokowo po ich wydaniu z magazynu, po ich zwrocie do magazynu oraz przed każdym użyciem.
  • Pracodawca zapewnia wykonywanie przeglądów drabin zgodnie z instrukcją użytkowania.

Bardziej szczegółowe wymogi bezpieczeństwa dotyczące stosowania drabin można znaleźć tutaj:

Załącznik do Rozporządzenie rządu nr 362/2005 Dz. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy podczas pracy na stanowiskach z występującym ryzykiem upadku z wysokości

ČSN EN 131 Drabiny